Người mua, người bán đều lo

Theo bà Năm, một tiểu thương ở chợ Bình Tây, năm nay hạt dưa bán chậm hơn năm ngoái. Bà Năm cho biết, lúc cao điểm dịp Tết năm ngoái bán được khoảng 100kg/ngày, nay mỗi ngày chỉ bán được vài ba ký.

Chị Nguyễn Thị Liên, nhà ở đường Đất Mới, phường Bình Trị Đông A, quận Bình Tân thì cho biết Tết này gia đình chị quyết định không mua hạt dưa như mọi năm. Lý do của chị là do thấy thông tin các cơ quan chức năng phát hiện một số cơ sở tẩm hạt dưa bằng chất độc hại có thể gây ung thư nên cũng sợ. Tuy vậy, chị Liên đang lúng túng chưa biết dùng hạt gì để đãi khách vào dịp Tết này.

Chị Trinh, một chủ sạp tạp hóa tại quận 12 cho hay chị đã quyết định chuyển sang mua hạt hướng dương và hạt bí về bán trong dịp Tết sắp đến. Theo chị, những năm trước, vào dịp này chị thường mua từ 40-50 kg hạt dưa về bán phục vụ nhu cầu Tết. "Năm nay không dám mua vì sợ không bán được”, chị Trinh phân trần.

Khi chúng tôi hỏi về tình hình mua bán hạt dưa, các chủ sạp tại chợ Bình Tây than vãn năm nay buôn bán khá thất bát sau khi có thông tin là cơ quan chức năng phát hiện hạt dưa tẩm hóa chất có thể gây ung thư, trộn nhớt thải. Ông Phạm Ngọc Trung, đại diện ban quản lý chợ Bình Tây nói: “số lượng hạt dưa bán ra năm nay giảm từ 30 – 40% so với cùng thời điểm này năm ngoái. Nhiều người mua sĩ chuyển sang mua hạt hướng dương, hạt bí  thay vì hạt dưa”.

Ở một số chợ bán lẻ như chợ Thiếc, Bình Thới, Nguyễn Tri Phương… các quầy bán bánh mứt tết chỉ bày khoảng vài kg hạt dưa cho có, không nhiều như năm rồi. Hiện hạt dưa bán trên thị trường có hai loại hạt lớn và nhỏ, có màu hoặc không màu. Giá bán lẻ giảm khoảng 2.000 đồng/kg so với trước, tại chợ Bình Tây giao động từ 72.000-84.000đồng/kg, chợ An Đông từ 90.000- 110.000đồng/kg.

Trong hệ thống siêu thị Coopmart, toàn bộ hạt dưa bày bán đều mang một nhãn vì nhãn hàng này là do một đơn vị đối tác của Sài Gòn Coop chuyên sản xuất, đóng gói và cung cấp thực phẩm khô, bánh mứt cho hệ thống các Coopmart. Chính vì kiểm tra được qui trình sản xuất, nên các siêu thị Coopmart vẫn yên tâm bán hạt dưa.

Nhiều hạt thay thế

Ngoài hạt dưa, trên thị trường còn bán các loại hạt như bí, hướng dương... Ảnh: Hồng Thái

Xu hướng dùng các loại hạt khác thay hạt dưa ngày Tết bắt đầu xuất hiện. Các loại hạt đang bày bán tại các chợ đa số được đóng gói, có nhãn hiệu xuất xứ rõ ràng để tạo niềm tin cho người tiêu dùng. Chẳng hạn hạt bí với vị hơi mặn, vỏ mềm, được dán nhãn “hạt bí Việt Nam”, giá 110.000đồng/kg tại chợ An Đông và 90.000 đồng/ký ở chợ Bình Tây.

Theo ghi nhận của chúng tôi, hiện hạt điều đang có giá bán giao động từ 130.000 – 150.000 đồng/kg. Hạt dẻ được sấy trắng tinh, trông khá bắt mắt, bề ngoài gần giống như hạt bạch quả, giá khoảng 230.000đồng/kg cũng được khá nhiều người ưa chuộng. Trong khi đó, hạt hướng dương mặc dù có giá rẻ nhất trong số các loại hạt, chỉ 60.000 đồng/kg (chợ An Đông), 44.000đồng/kg (chợ Bình Tây) nhưng lượng tiêu thụ vẫn ở mức thấp và ít sạp bán.

Tại các quầy thực phẩm và chợ bán lẻ, hiện nay có đến bảy loại hạt được nơi bán bày hàng để thay thế cho hạt dưa. Theo quan sát của chúng tôi, có ba loại hạt có vỏ và bốn loại hạt không vỏ. Hướng dương là loại được giới thiệu nhiều nhất. Kế đến là hạt bí với ba hương vị khác nhau: hạt bí rang sấy không gia vị, hạt bí tẩm wasabi và hạt bí tẩm mật ong cho vị hơi ngòn ngọt. Hạt dẻ tuy cũng có lớp vỏ, nhưng không được xem là sản phẩm có thể thay thế hạt dưa vì hạt lớn, vỏ tách sẵn và ăn không theo kiểu nhâm nhi".

Chị Hồng, người bán mánh mứt kẹo chợ Bến Thành nói rằng: "cắn hạt Hướng Dương cũng tí tách như hạt dưa, nhân hạt hướng dương còn chứa nhiều loại tinh dầu chống lão hoá, làm đẹp da". Bốn loại hạt không vỏ đang bày bán nhiều là: sen sấy, đậu Hà Lan sấy giòn hoặc tẩm wasabi cay nhè nhẹ, hạt điều rang giòn hoặc hạt điểu tẩm mật ong, tẩm gia vị, hạt hạnh nhân tẩm mật ong rang giòn.

Nhiều người bỏ hạt dưa, nhưng nó vẫn là món truyền thống trong ngày Tết. Chính vì thế, một số cơ sở uy tín vẫn bán được. Song song đó, tại một số chợ, người bán sẵn sàng cho người mua xem giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm. Một số tiểu thương tại chợ Bình Tây còn photo sẵn tờ chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm rồi gửi kèm theo hàng khi giao về các tỉnh bán lẻ.

Những người chuyên bán hạt dưa cho biết, hạt dưa tẩm màu thực phẩm không bóng, cầm lâu màu bị dính ra tay. Đối với loại hạt dưa tẩm màu công nghiệp, thông thường là bóng đẹp, không bị dính tay nên cũng khó phát hiện.

Theo dự báo của một số tiểu thương, khoảng hai tuần nữa, vào cao điểm mua sắm Tết, giá các loại hạt có thể sẽ tăng hơn nữa do hút hàng.