Việc phát hiện tiêu cực trong thi cử là trách nhiệm trực tiếp của những người làm công tác thanh tra, kiểm tra ở hội đồng thi Nam Đàn 2. Nhưng đối với việc “loạn trường thi”, toàn bộ các cá nhân và tổ chức này đã không làm được gì.

Những tài liệu thầy Hoàng thu thập xác thực đến mức không thể bác bỏ mà giờ đây có bỏ ra bao nhiêu tiền cũng không thể mua được, phải được coi là tài liệu chống tiêu cực sắc bén và vô giá.

Thầy Hoàng là một thầy giáo, thầy còn có nghĩa vụ của một công dân, công chức. Nếu thầy Hoàng thấy một vụ cháy, vụ cướp hay những việc vi phạm pháp luật khác trong tầm thực thi của mình mà không tham gia thì thầy có tội. “Loạn trường thi” tuy không phải là một vụ cháy, nhưng sự tàn phá của nó đối với nền tảng sự nghiệp giáo dục không kém gì, thậm chí còn khủng khiếp hơn.

Thầy Hoàng sẽ sai nếu như dùng thời gian coi thi, bỏ phòng thi để làm việc cá nhân (như ngủ gật, đi uống bia...). Còn ở đây thầy đã dùng thời gian và điều kiện được giao để làm công việc không thể làm khác, để có được tài liệu sắc bén, vô giá, phục vụ công tác quan trọng bức xúc của ngành giáo dục, của cả nước thì không thể coi là “vi phạm nghiêm trọng” được.

Việc làm của thầy Hoàng diễn ra trong phạm vi trường, trong tầm kiểm soát của đồng nghiệp, của chủ tịch và phó chủ tịch hội đồng thi Nam Đàn 2. Lễ tổng kết thi cử và năm học 2005-2006 đã thực hiện từ lâu. Không ai, không cấp nào nói thầy Hoàng vi phạm qui chế thi. Nay thầy tố cáo tiêu cực thì lại xăm xoi bằng chứng của thầy để qui kết không công bằng và ngược lại cho thầy là sự trù dập thô bạo đối với người chống tiêu cực.

Ở đâu có tiêu cực, ở đó có người chống tiêu cực. Chúng tôi muốn đoàn thanh tra giáo dục Nghệ An “tư vấn” cho các giám thị năm tới: trong trường hợp phát hiện tiêu cực, đã báo cáo với những người có thẩm quyền nhưng tiêu cực không được kịp thời ngăn chặn thì các giám thị cần làm như thế nào để vừa thu thập được bằng chứng chống tiêu cực (vì chống tiêu cực phải có bằng chứng), vừa không vi phạm qui chế thi.

Không trả lời hoặc trả lời không thuyết phục thì việc qui kết đối với thầy Hoàng chắc chắn sẽ là “án lệ” nguy hiểm cho những ai còn muốn chống tiêu cực trong ngành giáo dục, đặc biệt và trước hết là ở Nghệ An.