Thông tin từ Bộ Tài chính cho biết, dự toán thu ngân sách Nhà nước năm 2015 là 911,1 nghìn tỷ đồng thì lũy kế thu 6 tháng mới ước đạt 446,2 nghìn tỷ đồng, bằng 49% dự toán.
Con số dự toán trên cũng được Bộ Tài chính xây dựng trên cơ sở giá dầu thô ở mức 100 USD/thùng.
Tuy nhiên, giá dầu bình quân 6 tháng qua chỉ đạt 60 USD/thùng. Do đó, số thu từ dầu thô trong 6 tháng đầu năm chỉ đạt 35,9 nghìn tỷ đồng, bằng 38,6% so với dự toán.
Do tác động của giá dầu nên hụt thu ngân sách cả năm dự kiến là khoảng 32.000 tỷ đồng.
Và Bộ Tài chính đã đánh giá: Trong bối cảnh những tháng đầu năm 2015 kinh tế chưa có sự tăng trưởng đột phá, hoạt động sản xuất - kinh doanh của nhiều doanh nghiệp còn khó khăn; giá dầu thô giảm mạnh so với mức giá xây dựng dự toán và diễn biến phức tạp khó lường,...do vậy, tác động không nhỏ đến việc thực thi các chính sách kinh tế vĩ mô và tiềm ẩn nguy cơ mất cân đối ngân sách Nhà nước (NSNN) năm 2015.
Trông đợi vào nguồn thu từ tiền thuế nợ đọng
Nói về giải pháp, Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, Bộ đã trình Chính phủ phương án bù đắp hụt thu này từ việc tăng thu nội địa và thu từ xuất nhập khẩu, để đảm bảo thu nội địa buộc phải tăng ít nhất 10%, không kể mức thu từ dầu thô và đất.
Bộ trưởng cho biết, 6 tháng cuối năm là thời điểm hết sức khó khăn đối với công tác thu ngân sách bởi tăng trưởng trong lĩnh vực nông nghiệp 6 tháng qua thấp nhất trong nhiều năm qua khi chỉ đạt mức tăng 2,2%, xuất khẩu thủy sản gặp khó.
Khai thác dầu thô trong 6 tháng qua đã đạt 8,3 triệu tấn nên chỉ tiêu cho 6 tháng cuối năm chỉ còn 7,3 triệu tấn. Bộ Tài chính cho biết đã kiến nghị Thủ tướng và Chính phủ cho tăng khai thác dầu thô thêm 500 nghìn tấn.
Dự toán năm nay, nguồn thu từ các tập đoàn, doanh nghiệp Nhà nước, kể cả tiền cổ tức, lợi nhuận được chia của các quỹ và tiền bán cổ phần thu về khoảng hơn 40.000 tỷ đồng.
Do đó, việc hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước sẽ trông chờ phần lớn vào khoản thu nợ đọng thuế của các doanh nghiệp còn hiện nay.
Với con số tổng nợ thuế của các doanh nghiệp hiện nay khoảng trên 72.000 tỷ đồng, Bộ trưởng đề nghị Tổng cục Thuế rà soát từng địa phương để thu nợ đọng thuế, công khai danh sách nợ đọng thuế để doanh nghiệp phải thực hiện nghĩa vụ thuế.
Bởi lẽ, nếu thu được hết số tiền này thì “gánh nặng” ngân sách năm nay được được giải quyết một phần lớn – Người đứng đầu ngành tài chính nhấn mạnh với Tổng cục thuế.
Bên cạnh đó, Bộ trưởng giao ngành Hải quan phải đảm bảo con số thu cả năm là 265 nghìn tỷ đồng (dự toán thu 260 nghìn tỷ đồng).
Vẫn “để ngỏ” bài toán không hoàn thành việc thu ngân sách
Xác định, thu ngân sách nhà nước năm nay là một thách thức không hề nhỏ, Bộ Tài chính đã lên các phương án và trong đó có tính đến cả việc ngân sách sẽ không thu đủ như dự kiến.
Cụ thể. trường hợp dự kiến thu ngân sách Trung ương năm 2015 đạt và vượt dự toán Quốc hội quyết định, các nguồn kinh phí tạm giữ lại tiếp tục được sử dụng để thực hiện các nhiệm vụ chi đã bố trí dự toán đầu năm và đáp ứng các nhu cấu cấp thiết phát sinh theo quy định.
Con nếu thu ngân sách Trung ương năm 2015 không đạt dự toán, sẽ cắt giảm các nguồn kinh phí tạm giữ lại của ngân sách Trung ương cho đến khi bù đắp được số giảm thu.
Đối với ngân sách địa phương, trường hợp dự kiến thu (không kể thu từ tiền sử dụng đất) đạt dự toán, các nguồn kinh phí tạm giữ lại tiếp tục dược sử dụng thực hiện các nhiệm vụ chi đã bố trí dự toán đầu năm và đáp ứng các nhu cầu chi cấp thiết phát sinh theo quy định
Trường hợp dự kiến thu (không kể thu từ tiền sử dụng đất) giảm so với dự toán thì sử dụng các nguồn kinh phí tạm giữ lại để bù đắp số giảm thu, nếu vẫn còn thiếu thì nguồn sử dụng thêm cộng nguồn lực tài chính khác của địa phương (một phần quỹ dự trữ tài chính theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước, kết dư ngân sách địa phương năm 2014,…), kết hợp với rà soát, sắp xếp lại các nhiệm vụ chi theo thứ tự ưu tiên, cắt giảm hoặc giãn thời gian thực hiện các nhiệm vụ chi chưa thực sự cần thiết.
